Retinol – organiczny związek chemiczny, alkohol nienasycony, zaliczany do grupy karotenoidów. Wraz z innymi retinoidami pełni funkcję witaminy A. Słusznie jest nazywany także witaminą wzrostową, albo wzrostu nabłonków. Retinol naturalnie występuje w organizmie człowieka. Pierwszy raz został wyodrębniony w 1931 roku. Odpowiada za dobry stan skóry i błon śluzowych. Retinol najczęściej jest kojarzony z kosmetykami do pielęgnacji cery, jednak można go znaleźć także w innych preparatach. To substancja różnego pochodzenia: roślinna i syntetyczna. Ma wygląd żółtych kryształków lub oleistej cieczy.
Spis treści:
- Funkcja w produkcie
- Działanie kosmetyczne
- Bezpieczeństwo
- Alergiczność
- Wpływ na środowisko
- Pochodzenie
- Dodatkowe informacje
- Bibliografia
Funkcja w produkcie
Retinol to przede wszystkim niezawodny składnik w pielęgnacji ciała. Produkty z retinolem należy przechowywać tak, by były one ochronione przed dostępem powietrza i światła. Retinol szybko ulega utlenianiu, a wtedy traci też swoje właściwości.
Składnik ten pełni funkcję:
- substancji aktywnej,
- keratolitycznej,
- antyseptycznej, przeciwzapalnej,
- substancji przeciwłojotokowej oraz złuszczającej
- przeciwutleniacza, antyoksydanta, substancji przeciwzmarszczkowej,
- regeneracyjnej, kojącej, łagodzącej,
- substancji leczniczej
Działanie kosmetyczne
Świetnie nadaje się do stosowania dla skóry dotkniętej dermatozą (nadmiernym rogowaceniem skóry, łuszczycą i trądzikiem), ponieważ działa złuszczająco, normalizująco, ponadto zmniejsza produkcję sebum. Usuwa dzięki temu martwy naskórek, odtyka skórne pory, co zapobiega tworzeniu się zaskórników, a później krost i stanów zapalnych. Warto używać retinolu systematycznie, bo wtedy penetruje on głębsze warstwy skóry – zwiększając liczbę komórek odpowiedzialnych za syntezę kolagenu oraz elastyny (zwanych fibroblastami).
Bezpieczeństwo
Retinolu nie powinno się stosować u dzieci, kobiet w ciąży i kobiet karmiących. Osoby w trakcie doustnej terapii retinoidami, nie powinny stosować go zewnętrznie. Ogólne podstawowe przeciwwskazania do stosowania tego składnika to: nadwrażliwość na witaminę A, hiperwitaminoza A (nadmiar witaminy A), duże nadciśnienie, choroby nerek i wątroby, choroba alkoholowa, czy jaskra. Przy stosowaniu witaminy A należy omówić równoczesne stosowanie pewnych substancji, czy leków z lekarzem, ponieważ mogą one wpływać na organizm w połączeniu z witaminą A (np.: izotretinoina podawana przy trądziku, czy dostępne środki antykoncepcyjne), przy czym może też dojść do upośledzenia wchłaniania tej witaminy. Warto również uważać, by zaraz po nałożeniu retinolu, w tym samym czasie nie nanosić innych substancji na ciało, ponieważ może dość do reakcji, a co za tym idzie podrażnienia i zaczerwienienia naskórka. Podczas używania retinoli trzeba unikać promieni słonecznych, zawsze korzystać z preparatów z filtrami SPF.
Retinol może być silnie toksyczna po połknięciu. Może być także rakotwórczy, konieczne jest zatem stosowanie się zawsze do wszystkich poleceń producenta.
Alergiczność
Retinol nie jest substancją fotouczulającą, jednak stosowanie go uwrażliwia skórę na promienie słoneczne.
Wpływ na środowisko
Retinol nie ma negatywnego wpływu na środowisko naturalne.
Pochodzenie
Retinol jest substancją, która naturalnie występuje w organizmie człowieka. Można ją znaleźć także w wielu produktach spożywczych, szczególnie pochodzenia zwierzęcego. W wegańskich kosmetykach retinol często zastępuje się algami morskimi bądź bakuchiolem (substancja pozyskiwana z rośliny o nazwie psoralea corylifolia). Działanie bakuchiolu jest zbliżone do działania retinolu, ale nie ma właściwości fotouczulających – to też świetna alternatywa dla osób o wrażliwej cerze.
Dodatkowe informacje
Ze względu na swoje właściwości retinol jest bardzo ceniony, dlatego warto się mu bliżej przyjrzeć.
| Jak jest pozyskiwany? | Może być pozyskiwany z różnych źródeł: z roślin, a także w laboratoryjnych probówkach – czyli syntetycznie. |
| Jakie związki zawiera? | Wzór sumaryczny retinolu: C20H30O. Nienasycony alkohol diterpenowy. Zawiera w strukturze pięć sprzężonych wiązań podwójnych oraz pierścień cykloheksenowy. |
| W jaki sposób się z nich korzysta? | Retinol jest wykorzystywany do kosmetyki i wyrobów medycznych. Pomaga w walce z różnymi niedoskonałościami skórnymi, szczególnie przeciwstarzeniowo i przeciwtrądzikowo. |
| Dopuszczalne stężenie | Zalecane stężenie w kosmetykach to 0,2–2%. W zabiegach kosmetologicznych (złuszczających) wykorzystuje się 4-6% retinolu. |
Warto zwrócić uwagę na pewne ważne kwestie, dotyczące nakładania retinolu na twarz. Rezygnujemy z kwasów, peelingów itp., a stosujemy delikatne kosmetyki myjące. Zawsze rano trzeba nakładać krem z filtrem SPF, ochrona przeciwsłoneczna jest tutaj bardzo ważna. Preparat z retinolem stosujemy stopniowo (2 razy w tygodniu) i w mniejszym stężeniu. Dopiero po 4 tygodniach można zwiększyć stężenie oraz częstotliwość – do 3 razy w tygodniu. Przede wszystkim należy zawsze aplikować kosmetyk wieczorem, 20 minut po umyciu twarzy, by nie narazić jej na podrażnienie. Nie nakładamy grubej warstwy, w zupełności wystarczy porcja ziarenka grochu. 30 minut później dobrze jest nałożyć odżywczy krem – tutaj proszę skupić się na nawilżaniu i regeneracji skóry. Postępując według podanych wskazówek, można uniknąć rozczarowania spowodowanego niepotrzebnym podrażnieniem, a jednocześnie odpowiednio wypielęgnować twarz – mówi Natalia Cholak, kosmetolog
Właściwości
Retinol intensywnie regeneruje skórę, przyśpiesza odbudowę komórkową, co powoduje, że zwiększa obecność elastyny, kolagenu, a także kwasu hialuronowego. Dzięki czemu spłyca zmarszczki oraz ujędrnia twarz. Ponadto nawadnia i reguluje wydzielanie sebum, złuszcza martwy naskórek, zmniejsza widoczność blizn, co jest bardzo ważne szczególnie przy cerze trądzikowej, tłustej, a także mieszanej. Osoby, które borykają się z przebarwieniami na twarzy, a także plamami posłonecznymi, czy pigmentacyjnymi, za sprawą retinolu mogą się ich pozbyć.
Produkty z retinolem są w różnej formie: specjalne ampułki, maści, kremy, sera do twarzy, kremy pod oczy. Ponadto dostępne są leki, suplementy diety, czy płyny do picia. W wyżej dawce może być wykorzystywany tylko placówkach medycyny estetycznej.
Podsumowanie
Retinol to składnik, który odpowiednio stosowany może w znaczny sposób poprawić kondycję naszej twarzy. Zatem zawsze należy postępować według wskazań producenta, by jeśli to możliwe, wdrożyć retinol do pielęgnacji cery.
Bibliografia:
1. Hass R. (red.), Mrzigod J. (red.), Nowakowski J. (red.), Podręczny słownik chemiczny, Videograf II, Katowice 2004.
2. Bojarowicz H., Płowiec A., Wpływ witaminy A na kondycję skóry. Problemy Higieny i Epidemiologii, 2010.
3. Gawęcki J., Witaminy, Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 2002.
4. Zawadzka P., Dąbrowska D., Zavyalova O., Witamina A jako substancja aktywna w terapii trądziku i profilaktyce przeciwstarzeniowej. Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce. Choroby. (2017)
